Równowaga PEH. Czym jest i dlaczego dotyczy każdej z nas?

Co to jest PEH? Włosy bez tajemnic

Aby włosy mogły rosnąć zdrowo, były odporne na uszkodzenia i szybko się regenerowały, należy je odpowiednio pielęgnować i wspomagać. Konieczne jest stosowanie składników aktywnych odbudowujących strukturę włosa, dostarczających tego, czego najbardziej potrzebuje, a następnie wzmacniających i chroniących przed uszkodzeniami.

PEH to skrót od nazw trzech najważniejszych grup składników aktywnych. Są to:

• proteiny – białka wypełniające ubytki w strukturze włosa i odbudowujące uszkodzenia;
• emolienty – substancje tłuszczowe zabezpieczające włos przed utratą wody i ułatwiające wnikanie w jego głąb związków odżywczych;
• humektanty – substancje nawilżające.

Skuteczna pielęgnacja włosów niezależnie od ich koloru i rodzaju polega na dostarczaniu powyższych związków w określonych proporcjach. Nieodpowiednia kolejność i zastosowanie zbyt dużej ilości związków natłuszczających i za mało nawilżenia mogą przynieść odwrotny efekt i spotęgować puszenie lub przetłuszczanie się włosów.

Równowaga PEH. Jak zacząć i jakie kosmetyki wybrać?

Przed rozpoczęciem właściwej pielęgnacji konieczne jest zbadanie, jaki problem dominuje. Zaburzona równowaga PEH zazwyczaj sprawia, że włosy stają się suche i matowe, puszą się, robią się strączki, łatwo się łamią i elektryzują. Bywa też, że są przetłuszczone i jakby niedomyte. Aby dobrać odpowiedni kosmetyk, dobrze jest znać objawy nadmiaru i niedoboru substancji PEH w pielęgnacji włosów.

Proteiny a równowaga PEH

Protein najczęściej potrzebują włosy mocno zniszczone i farbowane, ale też kręcone lub o wysokiej porowatości. Jeżeli dana osoba ma włosy niskoporowate, to kosmetyki z dużą zawartością protein nadadzą fryzurze objętości. Jeżeli w pielęgnacji jest zbyt mało protein, to włosy kręcone najczęściej mają słabszy skręt. U osób z włosami prostymi fryzura staje się oklapnięta i nie ma objętości. Przez nadmiar protein włosy będą szorstkie i sztywne.

Aby dostarczyć włosom więcej protein w codziennej pielęgnacji, warto wybierać produkty zawierające: keratynę, aminokwasy, elastynę czy proteiny hydrolizowane. Na wielu kosmetykach drogeryjnych skład jest podawany w tzw. systemie INCI. Wówczas występują w nich proteiny pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Wśród protein odzwierzęcych wyróżnia się:

• Amino Acids,
• Albumen,
• Elastin,
• Collagen,
• Casein,
• Hydrolyzed Collagen,
• Hydrolyzed Egg Protein,
• Hydrolyzed Elastin,
• Hydrolyzed Keratin,
• Hydrolyzed Silk,
• Hydrolyzed Milk Protein.

Wśród protein roślinnych w składzie kosmetyków wyróżnia się natomiast:

• Hydrolyzed Oat Protein,
• Hydrolyzed Corn Protein,
• Hydrolyzed Soy Protein,
• Hydrolyzed Wheat Protein.

Emolienty a równowaga PEH

Emolientów najczęściej potrzebują włosy wysoko- i średnioporowate. Ich zbyt mała ilość powoduje nadmierne elektryzowanie się i puszenie, a także utratę blasku. Z kolei nadmierna ilość obciąża i przetłuszcza włosy.

Przykładami emolientów do pielęgnacji włosów są: masła, oleje, alkohole tłuszczowe, parafina, woski oraz silikony. Wśród nazw znajdujących się na etykietach kosmetyków emolienty można znaleźć pod takimi określeniami, jak:

• masła i oleje – Butter, Oil,
• silikony – Amodimethicone, Dimethicone, Dimethiconol, Polyquaternium, Quaternium,
• alkohole tłuszczowe – Cetyl Alcohol, Cetearyl Alcohol, Myristyl Alcohol, Stearyl Alcohol,
• mocne emolienty – Paraffin, Lanolin, Paraffinum Liquidum, Mineral Oil, Wax.

Humektanty a równowaga PEH

Nawilżenie potrzebne jest wszystkim rodzajom włosów, choć intensywność i ilość składników tego typu zależy od porowatości i pogody. Stosunkowo najwięcej humektantów w codziennej pielęgnacji potrzebują osoby z włosami o niskiej porowatości. Jeżeli pogoda jest typowo jesienna, deszczowa, a na zewnątrz jest wilgotno, to nie należy stosować humektantów. Zastosowanie takich preparatów spowoduje puszenie włosów i problemy z ułożeniem.

Jeżeli natomiast włosom brakuje humektantów, to będą wyraźnie przesuszone. Wówczas przydadzą się kosmetyki zawierające takie substancje, jak: gliceryna, propolis, miód, kwas hialuronowy, mocznik czy aloes. Na etykietach kosmetyków humektanty będą odnotowane pod takimi nazwami, jak:

• Algae Extract,
• Allantoin,
• Betaine,
• Dipotassium Glycyrrhizinate Extract,
• Aloe Barbadensis Leaf Juice,
• Fructose,
• Glycerin,
• Hyaluronic Acid,
• Honey/Mel,
• Mannitol,
• Lecithin,
• Niacinamide,
• Panthenol,
• Sodium Hyaluronate,
• Sucrose,
• Sorbitol,
• Sodium PCA,
• Urea,
• Trehalose.

Pielęgnacja PEH a porowatość włosów

Bardzo ważne jest określenie grupy składników aktywnych, których jest zbyt mało lub za dużo w codziennej pielęgnacji. Aby poprawić kondycję włosów, należy produkty dobrać do porowatości włosów. Dla włosów niskoporowatych warto wybierać składniki nawilżające, szczególnie: kwas hialuronowy, aloes czy pantenol, oleje małocząsteczkowe (masło shea, olej kokosowy, masło babassu), glinki i ekstrakty ziołowe unoszące włosy u nasady i dodające im objętości. Trzeba jednocześnie ograniczyć substancje proteinowe, a także maski i odżywki z masłami oraz olejami.

Przy włosach średnioporowatych dobrym wyborem będą produkty z proteinami w postaci cząsteczek o średniej wielkości, np. keratyna lub hydrolizowany jedwab. Sprawdzą się też średniocząsteczkowe oleje (z pestek śliwek, ze słodkich migdałów), silikony – najlepiej w postaci serum do włosów, a także humektanty w niezbyt dużych ilościach. Mając włosy średnioporowate, lepiej unikać gliceryny oraz oleju kokosowego, który może spowodować puszenie się.

Osoby z włosami wysokoporowatymi powinny stosować proteiny wielkocząsteczkowe, czyli takie substancje, jak: elastyna, kolagen, proteiny owsiane, mleczne, pszeniczne, proteiny jedwabiu czy kazeinę. Wskazane są również wielkocząsteczkowe oleje, np. z nasion bawełny czy z nasion ogórecznika. Przy włosach wysokoporowatych należy zwrócić szczególną uwagę na podaż emolientów, np. silikonów, które w równowadze PEH powinny stanowić podstawę zabiegów pielęgnacyjnych.

Przy włosach wysokoporowatych dobrze jest unikać oleju kokosowego oraz maseł powodujących puszenie się włosów. Zdecydowanie najmniej powinno się używać humektantów, zwłaszcza miodu, gliceryny i aloesu, które stosowane częściej niż od czasu do czasu powodują puszenie się włosów.

Źródła:

• Borecka A., Zastosowanie miodu w kosmetologii i medycynie, „Polish Journal of Cosmetology” 22.3 (2019), s. 188–193 https://www.researchgate.net/publication/361308619_Zastosowanie_miodu_w_kosmetologii_i_medycynie_Application_of_honey_in_cosmetology_and_medicine] [data dostępu: 11.01.2024].
• Sarbak Z., Jachymska-Sarbak B., Sarbak A., Chemia w kosmetyce i kosmetologii, Wrocław 2013.