Humektanty. Co to za substancje i za co odpowiadają?
Humektanty to jedna z grup składników aktywnych niezbędnych do utrzymania prawidłowej kondycji włosów. Są to związki wiążące wodę. Utrzymują odpowiednie nawilżenie włosów i skóry.
Aby spełniały zadanie, muszą być zastosowane wraz z emolientami i proteinami we właściwych proporcjach. Inaczej ich zaaplikowanie wywoła skutek odwrotny do zamierzonego. Humektanty do włosów są dostępne w skoncentrowanej postaci, np. w żelu, ale też w gotowych produktach z dodatkiem emolientów i protein.
Niedobór humektantów przesusza włosy i sprawia, że stają się łamliwe, szorstkie. Często mają rozdwojone końcówki. Puszenie się włosów może być objawem nadmiaru humektantów. Wówczas utrudnione bywa także ułożenie pożądanej fryzury.
Najczęściej stosowane w kosmetykach humektanty do włosów
Aby dostarczyć włosom właściwej ilości humektantów, można nabyć je osobno i samej wykonać w domu odpowiednią skoncentrowaną kurację. Można też wybrać gotowy produkt pielęgnacyjny w postaci odżywki, maski lub szamponu do konkretnego rodzaju włosów ze zrównoważoną kompozycją protein, emolientów i humektantów.
Do najczęściej spotykanych i polecanych humektantów należą:
- gliceryna – tzw. dobry alkohol o właściwościach wygładzających i silnie nawilżających włosy. Często znajduje się w maskach i odżywkach nawilżających. Jest alkoholem trójwodorotlenowym. Doskonale nawilża, natłuszcza i nabłyszcza nawet bardzo przesuszone włosy i stosunkowo szybko poprawia ich wygląd;
- panthenol – inaczej prowitamina B5, ma działanie nawilżające i wygładzające. Wzmacnia połysk i wpływa na łatwiejsze rozczesywanie, zwiększa objętość i regeneruje włosy. Wspomaga wytwarzanie keratyny będącej naturalnym budulcem włosa. Wszystko to powoduje, że prowitamina B5 uznawana jest za jeden z najcenniejszych humektantów;
- miód – różne rodzaje miodów to humektanty do włosów, charakteryzują się nie tylko działaniem nawilżającym, ale również intensywnie regeneracyjnym. Miód i zawarte w nim związki są polecane szczególnie do włosów łamliwych i bardzo zniszczonych. Dzięki niemu włosy stają się gładkie i miękkie. Miody to źródło dużej ilości składników mineralnych. Dobrze odżywiają i zapobiegają rozdwajaniu końcówek. Świetnie sprawdzają się zwłaszcza w pielęgnacji jasnych włosów, ponieważ utrwalają kolor;
- kwas hialuronowy – to związek, który doskonale sprawdza się nie tylko jako składnik kremów do pielęgnacji cery, ale też jako humektant. Nawilża, wygładza i chroni włosy przed uszkodzeniami mechanicznymi, ma działanie odmładzające, spowalnia procesy starzenia się włosów. Bierze udział w uzupełnianiu ubytków w strukturze włosa, a także dba o skórę głowy, nawilża ją i łagodzi podrażnienia. Pielęgnuje cebulki włosowe;
- lecytyna – znacznie ułatwia i przyspiesza wchłanianie innych substancji aktywnych, a jednocześnie dostaje się do wnętrza włosa wraz z nimi. Jest jednym z podstawowych składników błon komórkowych i wykazuje doskonałe właściwości nawilżające. Jest to składnik najczęściej dodawany do odżywek i maseczek do włosów. Należy do humektantów szczególnie polecanych do włosów rozjaśnianych i farbowanych oraz po trwałej ondulacji. Powoduje, że włosy stają się sprężyste i miękkie;
- mocznik – wykazuje właściwości regenerujące, zmiękczające i nawilżające. Doskonale wpływa też na kondycję skóry głowy, jej nawilżenie i świetnie sprawdza się w zwalczaniu łupieżu, egzemy oraz łuszczycy, ma działanie nabłyszczające. Ten humektant często jest stosowany w maseczkach do włosów farbowanych;
- aloes – to doskonały dodatek do wszelkich kuracji nawilżających, a także maseczek i odżywek. Jest źródłem mnóstwa składników mineralnych i witamin. Zawiera m.in. duże ilości: magnezu, żelaza, wapnia, sodu, potasu, cynku, chromu oraz witamin A, C i E. Dobrze jest go dodać do naturalnych olejków, co zapewni włosom doskonałe nawilżenie i rozwiąże problem matowości;
- sorbitol – substancja w postaci gęstego bezbarwnego syropu o działaniu nawilżającym. Powoduje, że pozostałe humektanty rozprowadzają się równomiernie, a włosy są śliskie i wygładzone. Sorbitol znajduje się także w kosmetykach pielęgnacyjnych do ciała, ponieważ zapobiega przedwczesnemu wysychaniu preparatu;
- agawa – nektar z agawy jest stosowany jako zamiennik cukru i stanowi silny humektant ułatwiający rozczesywanie. Intensywnie pielęgnuje włosy, dodaje im blasku, a także sprężystości i elastyczności;
- fruktoza – to jeden z cukrów prostych znajdujący się głównie w owocach i miodzie. Jako humektant wykazuje właściwości silnie nawilżające i chroniące przed uszkodzeniami, wzmacnia włosy i bardzo łatwo wiąże się z keratyną, co nadaje włosom blask i wzmacnia je. Nadmiar tego związku może prowadzić do zmatowienia zewnętrznej powłoki włosa. Aby w pełni skorzystać z możliwości fruktozy, warto wprowadzić również olejowanie włosów.
Humektanty. Do jakich włosów je stosować?
Humektanty to substancje nawilżające potrzebne wszystkim włosom, jednak w różnej ilości. Najwięcej humektantów w codziennej pielęgnacji potrzebują włosy niskoporowate. Jednak gdy wilgotność powietrza jest duża, należy ograniczyć kosmetyki ze składnikami nawilżającymi, ponieważ spowodują nadmierne puszenie się włosów i problemy z ich ułożeniem.
Więcej humektantów do włosów wymagają również włosy zniszczone i wyraźnie przesuszone. Kondycję włosów wspomaga się zdrową dietą i odpowiednimi nawykami stylizacyjnymi i pielęgnacyjnymi. Dobrze jest ograniczyć zabiegi z użyciem urządzeń takich jak prostownice i lokówki czy ze środkami na bazie silnych środków chemicznych.
- Borecka A., Zastosowanie miodu w kosmetologii i medycynie, „Polish Journal of Cosmetology” 2019, 22.3, s. 188–193 [https://www.researchgate.net/publication/361308619_Zastosowanie_miodu_w_kosmetologii_i_medycynie_Application_of_honey_in_cosmetology_and_medicine] [data dostępu: 11.01.2024].
- Marwicka J., Gałuszka A., Zastosowanie preparatów witaminowych w procesie pielęgnacji skóry, „Aesthetic Cosmetology and Medicine” 2021, 10.4, s. 181–187 [https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2021/08/ACM-2021-04-v8-Marwicka.pdf] [data dostępu: 11.01.2024].
- Wojciechowska K., Kulczycka-Mamona S., Barszcz W., Zastosowanie miodu w kosmetyce i dermatologii, „Iнноваційні наукові дослідження: теорія, методологія, практика” 116 (2022) [https://ppm.edu.pl/info/article/UML94ee042a79eb458b97aec088b4be57c0/] [data dostępu: 11.01.2024].